YAŞLILIĞIN HAREKETSİZLİĞİ ACABA PARKİNSON OLABİLİR Mİ?

Hayatınızda su içerken, yürürken, konuşurken, tuvalete giderken hatta ve hatta gülerken ne kadar zorluk çektiğinizi düşünün. Galiba çok düşük bir oran aklınızdan geçirirsiniz dimi? Çünkü bunlar zaten hayatta en pratik ve bizim yaşamımızı daimi kılabilmemiz için zaten her an her dakika yerine getirdiğimiz becerilerdir. Ama bazı insanlar varki bunları yerine getirmede bile yüksek derece de zorluk çekerler. Bu kişiler parkinson hastası olarak tanımlanabilmektedir. Peki nedir bu parkinson hastalığı?

Halk dilinde yaşlılık hastalığı olarak da adlandırılan parkinson hastalığı genel bir tanım ile dopomin seviyelerinin düşmesine neden olan beyin sinir hücre kaslarının yol açtığı elde tireme ile başlayan kas sertliği yanı sıra denge kaybı gibi kontrolün bulunmadığı belirtileri gösteren ve yavaş ilerleyen nörolojik bir hastalıktır.

Tanımdaki ifadelerden de belli olduğun gibi bazı spesifik belirtileri vardır ama biz şimdi derinlemesine bu belirtilerin neler olduğunu öğrenelim: Hareketlerin yavaşlaması, tiremeler, kaslarda katılık ve sertlik ve postür reflekslerinde azalma gibi dört ana belirtisi vardır. Bu bulgular genellikle vücutta tek tarafta başlayıp diğer tarafa da geçmektedir. En önemli belirti hareketlerin yavaşlamasıdır.

Titremeler özellikle hasta istirahat durumunda iken ortaya çıkar. En sık ellerde, daha az oranda ayaklarda,, çene ve dudaklarda görülür. Çok önemli bir belirti olmasına karşın parkinson hastalarının hepsinde titreme görülmeyebilir. Hastalık ilerledikçe ‘fleksiyon postörü’ dediğimiz, vücudun öne ve yanlara doğru eğilmesi ‘donma’ diye isimlendirdiğimiz harekete başlamada zorluk, unutkanlık, psikiyatrik bulgular, kabızlık gibi sindirim sistemi bulguları, ürolojik belirtiler, uyku bozuklukları gibi diğer sistem etkilenmeleri de ortaya çıkmaktadır. Uyku bozuklukları hastaların çoğunda görülmektedir.

Parkinson hastalarına baktığımızda çoğunda bu tarz belirtiler olduğunu görüyoruz. Bu kişilerde parkinson gelişme riski daha yüksek olmaktadır ve bu bozukluklar parkinson hastalığı başlamadan yıllar önce ortaya çıkmış olabilir. Peki ya ortaya çıkış nedenleri nelerdir?

Parkinson hastalığının kesin nedeni tam olarak bilinmese de çeşitli faktörlerin bu hastalığa katkıda bulunduğu düşünülmektedir: -Genetik faktörler: Bazı ailelerde genetik yatkınlıklar bulunmuştur, ancak bu daha nadir görülen bir durumdur. -Çevresel faktörler: Pestisitlere toksik maddelere ya da kimyasallara uzun süre maruz kalma parkinson riskini arttırabilir. Spesifik bir kaç örnek verecek olursak eğer kırsal kesimlerde yaşayan bireylerde tarım ilaçlarına maruz kalma, kuyu suyu kullanma, yoğun stres gibi etkilerin hastalık üzerinde de belirli rol oynadığını söylemek yanlış olmaz. -Yaş: Parkinson hastalığı genellikle 60 yaş üzerimde başlar ancak erken yaşta da ortaya çıkabilir. -Cinsiyet: Erkeklerde kadınlara oranla biraz daha sık görülür.

Parkinson hastalığı hem birey hem de aileler için zorlu bir süreçtir. Ancak erken tanı ve tedavi yöntemleri ve destek sistemleri sayesinde bu süreç daha da yönetilebilir hale gelebilir. Hastalıkla yaşayan bireylerin ve ailelerin bir arada destekleyici bir ortam oluşturması çok önemlidir. Bu şekilde hem hastanın psikolojik durumu hem de fizyolojik durumunu daha rahat ve daha iyi bir duruma gelir. Sağlıkla kalın.